Veerkracht veldgids
Vermogens en principes om sociaal-ecologische veerkracht te versterken
Download deze toolVermogens en principes om sociaal-ecologische veerkracht te versterken
Download deze toolDeze gids beschrijft veerkracht niet als een individuele eigenschap, maar als een eigenschap van een sociaalecologisch systeem. Een persoon met een psychosegevoeligheid die ingebed is in een sterk sociaal netwerk, een vergevingsgezinde werkcultuur en een bosrijke omgeving, zal hoogstwaarschijnlijk minder psychische problemen ervaren dan wanneer diezelfde persoon eenzaam is en in een veeleisende context werkt en woont. Het is daarom belangrijk om ons te richten op veerkrachtige ecosystemen. Naast het bouwen aan persoonlijke veerkracht, biedt dat andere mogelijkheden om psychisch welzijn te vergroten. Deze gids biedt daar een inkijkje in.
Volgens ons is de inbedding van een individu (met al haar interne processen en persoonlijke eigenschappen of kwetsbaarheden) in haar ecosysteem cruciaal om psychisch welzijn goed te begrijpen. Psychisch welzijn, of psychische problemen, zijn een resultaat van allemaal complexe interacties binnen individuen en tussen de individu en haar omgeving. Het is een uitdaging om dat kader scherp te houden. Zeker wanneer de situatie waarin we psychische problemen en welzijn proberen te begrijpen vaak individuen uit dat ecosysteem haalt, en naar de spreekkamer of kliniek verplaatst. Deze gids probeert daarin verandering te brengen.
In het detailleren van onze visie op wat psychisch welzijn is en wat psychische problemen zijn, hebben we veel geleend van dynamische systeemtheorie, ecologie en organisatiekunde. Onderzoek naar ‘resilience’ vanuit systeemperspectief zijn complex, maar zitten boordevol waardevolle inzichten voor nieuwe interventies. We voelden de behoefte om die inzichten te bundelen.
Ook voor onszelf blijft het een uitdaging om mensen niet los te koppelen van hun ecosysteem. Zeker wanneer we projecten doen die direct resultaat dienen op te leveren binnen or met de GGZ vergt het inspanning om niet direct of alleen te focussen op de individu. De veerkrachtveldgids helpt ons behoeden voor die valkuil. Ook biedt het inspiratie voor de ontwikkeling van nieuwe knooppunten in het netwerk van zorg en ondersteuning: diensten of partijen die nog niet bestaan.